Hier is mijn tekstje. Voilà
De Stromer ST2, ST3 en ST5 hebben standaard een Shimano 11 speed MTB cassette (11-40 T) gemonteerd. Deze heeft dus 11 kettingwielen (kransjes) met 11-13-15-17-19-21-24-27-31-35-40 tanden. Een aantal stromeraars vinden het ontbreken van kransjes met 12, 14 en 16 tanden vervelend. Hoe kunnen we dit nu oplossen.
Eerst even wat background informatie
Shimano heeft twee productlijnen voor schakelsystemen: één productlijn voor mountainbikes en één productlijn voor racefietsen. Binnen iedere productlijn zijn er verschillende groepen (van goedkoop tot erg duur) en een aantal van deze groepen is beschikbaar met 9, 10 of 11 tanden. Voor mountainbikes is de spreiding van de kransjes een pak groter (typisch cassettes van 11-36 tot 11-42 tanden), terwijl bij racefietsen die spreiding veel minder groot is (typisch 11-23 tot 12-32 tanden). Een 11-30 racecassette heeft bijvoorbeeld kransjes van 11-12-13-14-15-17-19-21-24-27-30 tanden.
Tot en met de 10-speed systemen hadden de cassettes van MTB en racefietsen dezelfde spacing: de afstand tussen twee verschillende kransjes bedroeg 2.35 mm. Bij de introductie van de 11-speed race groepen werd deze spacing gereduceerd tot 2.18 mm, om alsnog een extra kransje op de hub te krijgen. Bij 11 speed MTB cassettes bleef de spacing van 2.35 mm behouden; omdat de binnenste kransjes erg groot zijn en over de hub kunnen hangen. De cassettes hebben een verschillende breedte en kunnen niet zomaar uitgewisseld worden.Wat zijn nu de oplossingen om alsnog kransjes met 12, 14 en 16 tanden toe te voegen?
Optie 1 : 10 speed race cassette
Je kan een 10 speed race-cassette op je fiets monteren, met nog een extra spacer. De 10speed race-cassettes hebben dezelfde spacing als de originele 11 speed cassette van je Stromer, maar je hebt dan beschikking over 10 kransjes (en je moet ook zorgen dat je niet te ver terugschakelt, want dan valt de ketting af).
De derailleur moet na de installatie van de cassette ook aangepast worden.
10 speed race-cassettes zijn erg goedkoop, prijs/kwaliteit zijn de cassettes van de 105 groep (CS-5700, ) het beste, een stapje hoger heb je Ultegra cassettes (CS-6600 en CS-6700) waar je ook iets meer keuze hebt.
105
11-12-13-14-15-17-19-21-23-25
11-12-13-14-15-17-19-21-24-28
12-13-14-15-16-17-19-21-23-25
12-13-14-15-16-17-19-21-24-27
Ultegra
11-12-13-14-15-16-17-19-21-23
11-12-13-14-15-17-19-21-23-25
11-12-13-14-15-17-19-21-24-28
12-13-14-15-16-17-18-19-21-23
12-13-14-15-16-17-19-21-23-25
12-13-14-15-17-19-21-24-27-30
Cassettes als de 11-25T geven zeer beperkte spreiding tussen de verschillende kransjes, maar dat wil ook zeggen dat, wanneer je een technisch defect hebt, je een vrij grote en zware versnelling gaat moeten rondtrappen om thuis te geraken. Een 30 of 32 lijkt toch wel een minimum ook bij een stevige wind op kop al fietsend vooruit te geraken op je Stromer
Voordeel: goedkoop, veel keuze in gekozen verhoudingen
Nadeel : je hebt maar 10 versnellingen over, onvoldoende lage verhouding igv panne
Optie 2 : Sunrace cassette
Sunrace is een Taiwanese producent die (onder meer) cassettes produceert die compatibel zijn met Shimano, zowel voor race als MTB.
De CSM8 11-36 cassette van Sunrace is compatibel met de MTB groepen van Shimano en heeft de volgende kransjes: 11-12-13-15-17-19-21-24-28-32-36 t
Voordeel: goedkoop
Nadeel : je introduceert een 12t , maar nog geen 14t en 16t kransje (zie ook optie 5 voor een remedie)
Optie 3 : zelf een cassette samenstellen
Je kan ook beslissen om je huidige cassette te demonteren en zelf een nieuwe cassette samen te stellen. De mogelijkheden zijn hier vrij uitgebreid, maar we geven hier toch enkele opties aan:
Optie 3.1 vertrekkende van je huidige 11-40 t cassette: in dit geval behoudt je de grootste ‘spin’ (de drie grootste kransjes zijn verbonden, we noemen dat een spin), en je combineert die spin met een 10 speed race-cassette naar keuze, bvb de Ultegra CS6700 11-23 T . Van deze Ultegra cassette zijn de drie laatste kransjes ook samengevoegd, je kan dus alleen de eerste 7 kransjes gebruiken (11-12-13-14-15-16-17) en deze combineren met het grootste losse kransje van je huidige cassette (19T) en de grootste ‘spin’ van je huidige cassette. Je bekomt dan een 11-12-13-14-15-16-17-19-31-35-40 t
Bij het samenstellen van de cassettes is het belangrijk om te bekijken hoeveel ‘spinnen’ er in de cassettes zitten, die beperken je mogelijkheden. Dit kan je doen op deze website :
https://si.shimano.com/#/en/ Type daar CS-5700 voor 10 speed 105 en CS 6600 of CS6700 voor 10 speed ultegra. Daarna zoeken en de oranje pdf file (EV) openen.
Voordelen: redelijk wat opties
Nadelen: je hebt een groot gat tussen de 19 en de 31 + je moet grote kettingen blijven gebruiken.
Je zou ook kunnen starten met 11-speed racecassettes, maar deze zijn duurder en hebben andere spacers. Je kan de losse spacers wel vervangen door de spacers van je huidige MTB cassette, maar de twee kleinste tandjes hebben een ingebouwde spacer, die dus niet helemaal optimaal is. Dat is zeker geen ramp, maar die 11 speed cassettes zijn ook nog eens duurder en hebben vaak twee spiders (10 speed cassettes hebben 1 spider) , wat de flexibiliteit niet direct ten goede komt…
Qua slijtage mag je ervan uitgaan dat je de grote spin (31-35-40) zo goed als nooit gebruikt, en dus niet moet vervangen. Je moet dus alleen een nieuwe 11-23 t cassette kopen.
Optie 3.2 : Je zou ook kunnen starten van de Suntour cassette, daar de grootste spin van overhouden en deze combineren met een 10 speed Shimano cassette.
Gecombineerd met dezelfde 11-23t als uit het voorbeeld hierboven bekom je 11-12-13-14-15-16-17-19-28-32-36 t. Ook hier kan je, wanneer de cassette versleten is, de spin van de sunrace cassette behouden voor meerdere cassettewissels
Optie 3.3 : je kan ook 10 speed race en MTB cassettes combineren tot een 11-speed cassette (bvb een 11-23t 10 speed ultegra + een XT CS-M771-10speed 11-32 MTb cassette) om zo een 11-12-13-14-15-16-17-19-25-28-32T te maken), maar daar hebben we nog geen ervaring mee op het forum. Het is mogelijk dat je wat materiaal moet wegslijpen aan de achterkant van de grote spin (zie optie 4). Het voordeel van deze optie is wel dat combinatiemogelijkheden in dit geval echt wel zeer groot zijn (in 10 speed MTb heb je een 11-32, 11-34 en 11-36T). Maar zolang niemand dit heeft uitgeprobeerd, moet je beseffen dat je in dit geval geen garantie op succes hebt.
Optie 4: Aangepaste 11-speed race cassette installeren
Een originele 11-speed race cassette kan je in theorie niet installeren, omdat die te breed is voor de hub waarop je de cassette moet plaatsen. Maar je kan aan de achterzijde van de cassette het nodige materiaal wegslijpen zodat de cassette wel past.
Je kan deze aangepaste cassettes ook on-line kopen, maar daar hebben een aantal forumleden niet zo’n goede ervaring mee.
Deze cassette is beschikbaar in 6 vertandingen
11-25: 11-12-13-14-15-16-17-19-21-23-25 t
11-28: 11-12-13-14-15-17-19-21-23-25-28 t
11-30: 11-12-13-14-15-17-19-21-24-27-30 t
11-32: 11-12-13-14-16-18-20-22-25-28-32 t
12-25: 12-13-14-15-16-17-18-19-21-23-25 t
14-28:14-15-16-17-18-19-20-21-23-25-28 t
Nadeel van deze methode is dat je met het afslijpen van de achterzijde van de cassette nog steeds een cassette gebruikt met een spacing van 2.18 mm ipv 2.35 mm, terwijl de derailleur bij iedere schakelbeurt 2.35 mm gaat verspringen. Je kan de derailleur dan optimaal afstellen voor de eerste vijf vertandingen, maar bij de andere kransjes gaat de afstelling verre van optimaal zijn (met wat geratel en extra slijtage als gevolg).
Optie 5 : Spelen met losse kransjes
Je kan de kransjes 11,12,13,14,15,17 en 19 ook los aankopen, en een kransje van je huidige cassette vervangen door zo'n los kransje. Je kan dat ook combineren met de opties hierboven.